شمع خودرو
شمع خودرو چیست؟
یکی از قطعات اصلی موتور شمع آن است که وظیفه روشن کردن و جرقه زنی بر عهده این قطعه است این قطعه در موتورهایی که با استفاده از سوخت کار می‌کنند بسیار مهم محسوب می‌شود و اگر این‌ها نباشند خودرو قادر به حرکت نیست شمع خودرو قطعه‌ای از الکترود عایق چینی واشر تولید شده است و در محفظه احتراق قرار دارد و باعث ایجاد جریان ولتاژ بالای برق و جرقه زنی می‌شود زمانی که این قطعه جرقه زد در محفظه احتراق انفجار صورت می‌گیرد و خودرو توان لازم برای شروع حرکت را پیدا می‌کند شمع وظیفه مهمی دارد زیرا اگر جرقه زنی این قطعه نباشد تمام قطعات دیگه بیهوده هستند و هیچ وقت خود را شروع به حرکت نخواهد داشت.
شمعت اگر نتواند به درستی این وظیفه را اعمال کند باعث می‌شود که فشرده شدن بنزین در محفظه احتراق می‌شود که سیلندرها نمی‌توانند حرکت کنند بنابراین یکی از کارهای مهمی که باید انجام داد نگهداری و سالم بودن این قطعه می‌باشد.
وظیفه شمع خودرو
شمع‌ها بسیار قطعه کوچکی هستند که در موتور خودرو قرار دارند و باعث شروع شدن کار آن می‌شود اهمیت این قطعه بسیار بالاست خودروهای احتراقی زمانی که می‌خواهند سوخت را در سیلندرهای موتور بسوزانند نیاز به جرقه اولیه دارند که تامین این جرقه بر عهده شمع است سه عامل اصلی برای ایجاد در جرقه وجود دارد سوخت اکسیژن حرارت و جرقه این جرقه مانند جرقه فندک عمل می‌کند و باعث می‌شود که جرقه ایجاد شود و شمع انرژی جرقه زدن خود را از باتری می‌گیرد شمع انرژی الکتریکی خودرو را به محفظه می‌برد و باعث ایجاد انفجار می‌شود و این انفجار باعث می‌شود که خودرو حرکت کند شمع‌ها باید با ما متناسب با موتور خودرو و خودروها استفاده شود تا جرقه زنی بیشتر نداشته باشد و کارایی مناسب خودرو را انجام دهد زیر خوب کار نکردن آن باعث مشکلاتی برای خودرو و قطعات داخلی می‌شود
اجزای تشکیل دهنده شمع خودرو
این قطعه بسیار کوچک است اما اهمیت ویژه‌ای در خودرو دارد قطعات این شقه شمع بسیار ساده هستند اما اهمیت بزرگی دارند.
عایق چینی
این عایق از جنس آلومینیوم آلومینیوم هستتد بالا آب شیشه‌ای پوشش خارجی آن تشکیل شده است که به رنگ سفید بر رویشم دیده می‌شود همین قسمت باعث جذب آلودگی‌ها می‌شود که کاملاً مشخص است عایق به شمع در برابر حرارت استحکام می‌دهد و شمع قابلیت جدا شدن و دو تکه شدن را دارد.
بدنه شمع
جنس بدنه شمع از فولاد است که بسیار محکم است و چرخور و پایینش رزوه قرار دارد بین سیلندر و بدنه وصل می‌شود و باعث جلوگیری از مخلوط سوخت و هوا بین سیلندر و بیرون از آن می‌شود.
ترمینال شمع
بالاترین قسمت شمع را ترمیناتور می‌گویند که این بخش به وایر وصل می‌شود و ناقل الکتریسیته می‌باشد در برابر زنگ زدگی نیز مقاومت بسیاری دارد.
پایه شمع
این بخش شامل رزوه‌ها می‌باشد که باید به سیلندر وصل شود با محفظه احتراق در ارتباط باشد کوتاه یا بلند بودن این پایه دچار خودسوزی شمع می‌شود بنابراین باید دقیق نصب شود از نظر قطر به دو دسته پا بلند و پاکوتاه شمع‌ها تقسیم می‌شوند که با توجه به موتور و سیلندر این‌ها قرار می‌گیرند
الکترود مثبت
این بخش بخش مرکزی شمع است در وسط قسمت چینی قرار دارد که آلیاژ و فولاد نیکل و کروم و منگز ساخته شده است در حرارت بالا قرار می‌گیرد بنابراین از این فلزها تشکیل شده تا به راحتی خراب نشود این الکترود دو تکه ساخته شده و جنس مقاومی از شیشه در آن استفاده شده است شمع الکترود مرکزی جنس آن از مس است و از نیکل کروم نیز استفاده شده علاوه بر مقاومت رسانایی بیشتری دارد بین الکترود مثبت عایقی وجود دارد که باعث انبساط الکترود می‌شود و الکترود الکتریسیته ترمینال محفظه احتراق را انتقال می‌یابد.
الکترود منفی
این الکترود الکترود ثانویه یا کناری نیز می‌گویند که بدنه پایه و شمع متصل می‌شود از فلزهای نیکل و کروم استفاده شده است و الکترود منفی در بخش‌های مختلف شمع استفاده می‌شود.
گپ
به فاصله دو الکترود و شکافی که وجود دارد گپ می‌گویند که باعث دقیق اندازه‌گیری و تنظیم این فاصله می‌شود و شکاف جرقه‌ای نیز نام دارد هرچه فاصله گپ بیشتر باشد جرقه بهتر و بیشتر انجام می‌شود.
طرز کارکرد شمع خودرو چگونه است؟
وظیفه شمع انتقال انرژی الکتریکی از باتری خودرو به سیلندرها و ایجاد جرقه است بنابراین به سه روش این وظیفه را انجام می‌دهد و کار خود را به اتمام می‌رساند
انتقال جریان برق به شمع
در این مرحله قسمت ترمینال به کویل و به یک سیم الکتریکی متصل است که از طریق این سیم برق تولید شده به کوئل می‌رسد و الکترود مثبت آن را به پایه شمع می‌برد و الکتریسیته ایجاد شده از شکافت جرقه گذر می‌کند و به الکترود منفی می‌رسد و سوخت و هوای موجود در محفظه انتقال پیدا می‌کند
یونیزه کردن مخلوط سوخت و هوا
این مرحله شمع برای انتقال نهایی کار شمع الکتریسیته‌ای که از قطب مثبت و منفی به وجود آمده است و گپ می‌رود و ولتاژ بالایی ایجاد می‌شود در شکاف جرقه تغییر می‌کند این شکاف باعث یونیزه شدن و بالا بردن ولتاژ الکتریکی می‌شود و بعد مخلوط یونیزه شدن الکتریسیته و سوخت و هوا به قطب منفی می‌رود
جرقه زدن شمع
در این مرحله بعد از عبور از الکترودها گاز یونیزه منبسط می‌شود و جرقه ایجاد می‌شود مانند یک رعد و برق اتفاق می‌افتد گازها هم باعث آتش گرفتن می‌شود این آتش ترکیبی از سوخت و هوا می‌باشد که در محفظه احتراق انجام می‌شود.
انواع شمع‌های خودرو
شمع‌های خود را دارای مدل‌های مختلفی است که برای هر موتور مجزا و بستگی به نوع خودرو و موتور دارد شمع‌ها در دسته‌هایی شمع سرد گرم نیکلی پلاتینیومی ایرودیومی ترودی تقسیم بندی می‌شود که با توجه به نوع موتور خودرو در خودروها به کار می‌رود.
شمع‌های چند الکترود
این شمع‌های چند الکترودی از چند الکترود منفی تشکیل شدند که طول عمر آنها بالاتر است هر بار جرقه که می‌زنند باعث خوردگی قطب‌های منفی می‌شود و الکترودها خورده می‌شوند و به نزدیک‌ترین قطب یعنی مثبت می‌روند و جای خود را تعویض می‌کنند بنابراین عمر بالاتری نسبت به شمع‌های دیگر دارد.
شمع گرم و سرد
شمع‌های خودرو بر اساس نوع موتور به دو دسته تقسیم می‌شود شمع‌های سرد به دلیل کوتاه بودن قسمت حرارت آنها سرعت بیشتری را از دست می‌دهند زمانی که کاهش دما ایجاد می‌شود شمع‌ها با بالا بردن کیفیت خود به احتراق و انفجار کمک بیشتری می‌کنند پایه بلندتری که در این شمع‌ها به کار می‌رود باعث کاهش دیرتر جرقه زنی می‌شود احتراقی که خیلی زودتر از موعد به وجود بیاید باعث لرزش موتور می‌شود از این نوع شمع‌ها در خودروهایی که موتور آنها دمای زیادی دارد استفاده می‌شود.
اما شمع‌های گرم از احتراق سوخت و هوا بیشتر در خود نگهداری می‌کنند این ویژگی آنها باعث شده که به سوختن و از بین رفتن روغن و کربن دی اکسید رسوب شده اشاره بیشتری شود اما رسوبات که از احتراق قبلی مونده است باعث می‌شود کیفیت جرقه زنی دفعه بعد کمتر شود راندمان موتور پایین‌تر بیاید بنابراین این مدل شمع‌ها در خودروهایی که دمای پایینی دارند استفاده می‌شود.
شمع‌های نیکلی
این مدل شمع مقاومت کمتری نسبت به شمع‌های دیگر دارد عمر آن کوتاه‌تر است در شمع‌های نیکلی الکترود به صورت تخت به وجود آمده است و مصرف سوخت بسیاری دارند این نوع شمع‌ها قیمت پایینی نیز دارند اما توصیه نمی‌شود زیرا باید هر ۲۰ هزار کیلومتر آنها را تعویض کنید تا بتوانید انفجار خوبی در محفظه ایجاد کنید
شمع‌های معمولی
شمع‌های معمولی که بسیار در خودروها یافت می‌شود و از آنها استفاده بسیار می‌شود از آلیاژ نیکل استفاده شده در ساخت آنها و حرارتی معادل ۴۰۰ درجه را تحمل می‌کنند عمر این خود شمع‌های خودرو نهایتاً ۳۰ هزار کیلومتر است و یکی از معایب آن این است که الکترودها به صورت تخت در آن وجود دارند و جرقه‌ها به صورت یک دست و منظم ایجاد نمی‌شود و سوخت خام بیشتری تولید می‌کند.
شمع‌های سوزنی
شمع‌های سوزنی الکترودهای مثبت به صورت سوزنی شکل در آن وجود دارد و همین خاصیتی که دارد باعث شده خیلی قوی‌تر از شمع‌های دیگر باشد و جرقه زنی بهتری را ارائه دهد.
مواد تشکیل دهنده شمع‌های سوزنی
شمع‌های سوزنی از دو نوع آلیاژ تهیه شده‌اند که ویژگی‌های خاصی را برای این نوع شمع‌ها به وجود آورده است
شمع‌های پلاتینیومی
در ساختار این نوع شمع‌ها آلیاژ پلاتینیوم استفاده شده است که از فلز پلاتین تشکیل شده که مقاومت کمتری در برابر حرارت دارد این شمع‌ها عمرر بیشتری نسبت به شمع‌های نیکلی معمولی دارند و در این مدل شمع‌ها افت پتانسیل ایجاد نمی‌شود و جرقه تقریباً یکسان است عمر مفید این شمع‌ها به ۱۰۰۰۰۰۰ هزار کیلومتر می‌رسد و الکترودهای آنها به صورت سوزنی شکل است که باعث افزایش بهتر جرقه زنی و بهبود موتور و راندمان و کاهش مصرف سوخت می‌شود
شمع‌ها ی ایریدیونومی
این شمع‌ها با فلز الیدیوم استفاده شده و تشکیل شده است و دمایی نزدیک به ۴۰۰۰ درجه را تحمل می‌کند الکترودهای منفی آن در نقاطی از پلاتینی تشکیل شده است که باعث بهبود جرقه در شمع می‌شود این شمع‌ها با توجه به سوختی که استفاده می‌کنند هر ۱۵ هزار کیلومتر باید تعویض شوند
نشانه‌های خرابی شمع موتور خودرو
خود را باید بهترین عملکرد خود را داشته باشد زمانی که در آن مشکلی به وجود می‌آید راندمان آن کاهش پیدا می‌کند و نحوه روشن خاموش شدن آن تفاوت دارد و اما اگر شمع خراب باشد و یا به اتمام رسیده باشد جرقه‌های نادرستی می‌زند و باعث می‌شود که سوخت هوا احتراق مناسب را نداشته باشند و خودروی شما دچار ایراداتی بشود گاهی اوقات خودرو اصلاً روشن نمی‌شود زیرا شمع جرقه‌ای تولید نمی‌کند که بتوان خودرو را روشن کرد بنابراین از نشانه‌های مهمی که می‌توان فهمید شمع خودرو خراب شده و یا فرسوده شده است یا رو به اتمام است عبارتند از.
صدای تق تق در موتور
زمانی که صداهای عجیبی از موتور خودرو به گوش رسید باید برای پیدا کردن علت آن بررسی کنید زیرا تمامی اجزای موتور خودرو حساس هستند و ممکن است یکی از اجزای موتور خراب شده باشد و یا فرسوده باشد بنابراین در اولین زمان آن را رفع کنید صدای تق تق از موتور خودرو شاید نشانه خرابی شمع موتور باشد بنابراین باید به یک متخصص حرفه‌ای و مکانیک نشون دهید.
شتاب نگرفتن خودرو
گاهی اوقات نیز در جاده در حال حرکت هستید اما خودرو سرعت و شتاب لازم را ندارد و یا کمتر شده است این وضعیت نیز هشدار می‌دهد که موتور خود را باید بررسی شود یکی از علائم‌های شتاب نگرفتن خودرو خرابی شمع است که باید تعویض گردد.
صدای عجیبی در کابین شنیده شود
اگر به طور واضحی صداهای عجیبی در کابین خودرو شنیدید شمع درست کار نمی‌کند یا احتمالات دیگر ممکن است سیلندرها مشکل داشته باشند اما بهترین کار این است که سریعاً آن را به پیش تعمیر کاربرده و و شمع را تعویض کنید.
موتور از کار بیفتد
دلایل زیادی وجود دارد که موتور خود را از کار بیفتد یکی از این دلایل خرابی شمع است که در نتیجه فرسوده شدن آن ایجاد می‌شود در صورتی که این علائم را دیدید سریعاً برای رفع آن اقدام کنید
مصرف سوخت افزایش پیدا کند
گاهی اوقات مصرف سوخت خودرو به یکباره افزایش پیدا می‌کند و مقدار بازدهی آن بسیار بالا می‌رود بنابراین در این صورت نیز شما باید خودروی خود را بررسی کنید عوض کردن به موقع شمع‌ها باعث می‌شود که از هزینه‌های سوخت کاهش پیدا کند.
چراغ چک روشن باشد
سیستم هشداری چراغ هشدار و چک نشان می‌دهد که خودرو شما نیاز به تعمیر دارد بنابراین زمانی که روغن موتور کم باشد یا شمع‌ها مشکل داشته باشد و مشکلات دیگری که به وجود آمده باید برای رفع آن اقدام کنید این چراغ یکی از مهم‌ترین نشانه‌هایی است که خودروی شما دچار خرابی می‌شود هرگونه خرابی یا مشکلاتی را بر روی آن صفحه می‌توانید مشاهده کنید.
نشانه‌های به پایان رسیدن عمر شمع خودرو
فرسودگی و خرابی کامل شمع
مشاهده لعاب یا لایه‌ای روی چینی شمع
ترک خوردن بخشی از شمع
تغییر رنگ در قسمت چینی
مشاهده فرسودگی الکترود
ذوب شدن الکترود مثبت و یا مرکزی
نکاتی برای افزایش طول عمر شمع خودرو
همانطور که می‌دانید شمع یکی از اعضای مهم در خودرو محسوب می‌شود بنابراین خرابی آن باعث اتفاقات ناگوار و خرابی خودرو می‌شود بنابراین کارهایی که می‌توانید در جهت افزایش عمر مفید خود را انجام دهید به شرح زیر می‌باشد
خرید شمع با کیفیت
کیفیت شمع خیلی مهم است اگر محصولی با دوام خریداری کنید از مراکز معتبر و برندهای خوب می‌توانید عمر بیشتری از این محصول را ببینی
انتخاب شمع مناسب
شمع‌ها دارای انواع گوناگونی هستند که ویژگی‌های متفاوتی دارند که بر اساس نوع موتور و خودرو بر آنها نصب می‌شود بنابراین بهترین نوع و مناسب‌ترین را برای ماشین خود انتخاب کنید
بهره‌گیری از سوخت خوب
برای اینکه عمر این قطعه را افزایش دهید باید از سوخت مرغوب استفاده کنید تا تمامی اجزای موتور خودرو عمر مفیدی داشته باشند
خنک نگه داشتن موتور
یکی از دلایلی که شمع‌ها زود خراب می‌شوند حرارت بسیار موتور است بنابراین اگر سیستم خنک‌کاری موتور را به موقع تعویض و تعمیر کنید می‌توانید عمر مفیدی از این قطعه را داشته باشید زیرا گرمای شدید باعث می‌شود که این شمع‌ها آسیب ببینند.
اهمیت تعویض شمع خودرو
گاهی اوقات از شمع‌های فرسوده و متلاشی استفاده می‌کنید که به قدرت موتور و قطعات آن آسیب بسیار می‌زند بنابراین عوض کردن آن باعث می‌شود که مصرف سوخت شما کاهش بیابد و شمع نیز سالم‌تر باقی بماند جرقه‌های بهتر و تولیدات برقی بهتری داشته باشد تا انفجار در محفظه به طور دقیق‌تر انجام شود و احتراق کاملاً ایجاد شود این کار کمک می‌کند که خودروی شما سرعت و شتاب کافی را داشته باشد و شما از رانندگی لذت ببر ید.
عمر شمع خودرو
هر شمعی برای خودرویی طراحی شده است و تعویض این شمع‌ها بستگی به نوع آنها و کیفیت تولیدی آنها و کارکرد و نوع رانندگی دارد ین شمع‌های پلاتینیوم را حدود هر هزار کیلومتر می‌توانید تعویض کنید شمع‌های مسی را هر ۳۰ هزار کیلومتر و شمع‌های دیگر را هر ۱۵ هزار کیلومتر باید تعویض کنید.
جمع بندی
کیفیت شمع‌ها بر روی عمر آنها و خودرو بسیار تاثیرگذار است و تعویض به موقع آنها باعث می‌شود که از ضررهای اقتصادی زیاد جلوگیری شود خرید این قطعات باید کیفیت بالایی داشته و ماندگاری طولانی را ارائه دهد در این مقاله علائم خرابی شمع نشانه‌های آن عملکرد صحیح تمامی آنها گفته شد و اگر شمعی بسیار کار کرده باشد باید عوض شود زیرا تعمیرات آن هزینه بسیاری دارد. کارایی شمع‌ها بسیار مهم است بنابراین اگر این قطعه خراب یا فرسوده شد سریعاً آن را تعویض کنید تا بتوانید خودرویی از نظر فنی خوبی در اختیار داشته باشید.امیدواریم آن مقاله برایتان مفید باشد وازان استفاده کنید