گاهی درون خودرو با قطعاتی مواجه می‌شویم که به قدری عادی و معمولی می‌باشد که دلیلی بر وجود این قطعه درون خودرو نمی‌بینیم اما چه بسا وجود این قطعه درون خودرو یکی از ضروریات ممکن می‌تواندباشد. یکی از این قطعات ارزشمند سپر خودرو است اما آیا تا به حال با خود فکر کردید که دلیل وجود سپر در خودرو چه می‌تواند باشد و نقش آن در محافظت از خودرو چیست هم اکنون در ادامه این مقاله سعی بر اهمیت این قطعه خودرو خواهیم پرداخت.

سپر خودرو چیست

همانطور که از نام این قطعه پیداست سپر خودرو یه وسیله حفاظتی برای خودرو به حساب می‌آید. در واقع سپر خودرو یه وسیله حفاظتی است که ضربات احتمالی را دفع نموده و مانع رسیدن این ضربات به سایر قسمت‌های داخلی خودرو می‌گردد و جزو بیرونی ترین اجزاهای استفاده شده در خودرو می‌باشد. از این تکنولوژی هم در قسمت جلوی خودرو و هم در قسمت پشتی و عقب خودرو به کار رفته است. البته جز یکی از قطعاتی باشد که نمی‌تواند محافظت ۱۰۰ درصدی از خودرو داشته باشد ولی تا حد بسیار زیادی ضربات وارده به خودرو را دفع می نماید.

تاریخچه سپر خودرو

در سال ۱۸۹۷ اولین نمونه سپر بر روی خودرو جایگزاری شد اما از سال ۱۹۲۷ به صورت کاملاً عمومی خودروسازها از این قطعه برای محافظت و شکل ظاهری زیبایی که دارد درون خودروها جایگذاری کردند اولین نمونه‌های خودروهایی که به صورت انبوه دارای سپر بودند فوردهای سری A روانه بازارشدند. البته هم اکنون سپرهای جدیدی با ویژگی ظاهری‌های متفاوتی در خودرو به کار رفته شده است که جز قطعات اصلی در طراحی ظاهری خودرو می‌باشد.

جنس سپر خودرو

اولین نمونه های پسرهای ساخته شده در سال1897که درخودروهایی مثل چکسلواکی و فرودهای سریAبه کاررفته شد وبیشترنمونه های پس از آن از جنس فلز بودن البته ازفلزات مختلفی برای ساخت این قطعه استفاده شده است .امادرسال 1968اولین نمونه از سپرهای پلاستیکی توسط شرکت جنرال موتور طراحی خودروهای پونتیاک جی تی او استفاده گردیده است.این سپر توسط نوعی تکنولوژی خاص پلاستیک سازیواز پلاستیک های رنگی ساخته شده این گونه از سپرها علاوه بر ضربه‌گیری خوبی که دارند دارای وزن کمتری نیز می‌باشند. سپرهای فلزی به خاطر عدم قابلیت ارتجاعی بخش زیادی از ضربات وارده را به بدنه خودرو وارد نموده ولی نمونه‌های پلاستیکی ساخت شده به دلیل قابلیت ارتجاعی که داردبهترعمل می کند. با توجه به این قابلیت در سال ۱۹۷۱ از این گونه سپرها در رنو 5استفاده گردیدواین نوع سپرها دیگر با مسائلی همچون زنگ زدگی خوردگی و آسیب های دیگر مواجه نبودندووزن پایین تری دارد و خودروسبک ترخواهد بود البته قیمت محصولات ساخته شده نیز مقرون به صرفه تر بوده جنس این محصول از پلی کربنات،آکریلو نیتریل بوتادین استایرین و پلی پروپیلن بوده همچنین از پوشش پلاستیکی برای مقاوم سازی قسمت های استیل و فلزی و آلومینیومی سپر خودرو استفاده می شود البته نمونه سپرهای پلاستیکی ساخته شده به خاطر حالت ارتجاعی بالایی که داشتند سبب انتقال قدرت به بدنه اتومبیل بوده و برای رفع این معضل هم اکنون شرکت‌های خودروسازی از سپرهایی با قابلیت آیرودینامیکی استفاده می کند.

انواع سپر خودرو

امروزه علاوه بر طراحی جنس سپرها نیز از مواد گوناگونی ساخته شده است

سپر فایبرگلاس

سپر آبکاری شده

سپر پلاستیکی

در زمان‌های گذشته سپرها بخشی جدا از بدنه طراحی می‌شدند اما هم اکنون طراحی سپرها بخش جدایی‌ناپذیر از طراحی اصلی خودرو می‌باشد و به صورت یکپارچه و پایدار در طراحی خودرو صورت می‌گیرد شایع‌ترین سپرهای مورد استفاده در خودروهای امروزی سپرهای کامپوزیتی می‌باشند که بر پایه پلیمر و فلز موجود است البته سپرهای فلزی نیز در برخی از خودروهای آفرود و نظامی وجوددارد

بخش‌های مختلف سپر خودرو

همانطور که در بخش‌های قبلی در مورد مزایای سپر توضیح داده شد که وظیفه محافظت از کابین خودرو رو بر عهده دارد سپر از سه بخشه پیشانی سپر،جاذبه سپروتیر عرضی تشکیل شده است.

پیشانی سپر

هر آن چیزی که در ظاهر خودرودرقسمت سپر مشاهده می‌کنیم سپر خودرو می باشد. اون قسمت تحمل ضربات سنگین وارده به بدنه را ندارد فقط نوعی پوشش و ظاهر سپر می‌باشد معمولاً جنس پیشانی سپر از انواع مختلفی پلاستیک خاص و فلز تولید می‌شود معمولاً پیشانی سپر از جنس پلاستیک به رنگ سیاه تولید می‌گردد در خودروهای مانند پراید از پیشانی سپر پلاستیکی استفاده می‌شود اما در خودروهای امروزی و لوکس از ورق فلز کروم و یا استیل که مجهز به سنسورهای حفاظتی که موجب حداقل برخورد خودرو از جلو و عقب به مانع می‌باشد استفاده می‌گردد.

جاذب سپر

جاذب سپر در واقع جذب کننده انرژی جنبشی وارده بر سپر خودرو می‌باشد در واقع جاذب سپر نیروهای وارده را جذب و خنثی کرده و مانع انتقال آن به کابین خودرو می شود. و از صدمات و خسارت‌های وارده بر خودرو جلوگیری می‌کند.جاذب های سپر تا حدی می‌توانند این انرژی جنبشی وارده را دفع نمایند اگر میزان انرژی وارده به سپر خودرو بیشتر از حد ممکن باشد سپر دیگر قابلیت خود را از دست داده و این انرژی به کابین خودرو و بدنه خودرو می‌رسد برای این کار از تیر عرضی بین جاذب و بدنه خودرو استفاده می‌کند.

تیرعرضی

در واقع نوعی استخوان بندی در سیستم سپر خودروست که سالم بودن آن نقش بسزایی دارد زمانی که نیروی وارد بر جاذب نتواند را خنثی کند وارد عمل شده جاذبه‌ها نیاز به یک تکیه‌گاه قوی دارند تا این نیروی وارده را خنثی کند که همین تیر عرضی به عنوان تکیه‌گاه شناخته می‌شود تیر عرضی از مقاطع توخالی پروفیل ساخته می شود. به کمک جاذب سپر سعی بر انجام دادن صحیح وظیفه خود دارد این بخش در بین بدنه خودرو و پیشانی سپر قرار دارد در واقع نوعی تکیه‌گاه برای بخش جاذب سپر می‌باشد.

نحوه تعویض سپر ماشین

تعمیروترمیم سپر بستگی به میزان ضربات وارده به خودرو دارد. زمانی که ضربات وارده بیش از حد سخت بوده و دچار شکستگی در ناحیه سپر می‌گردد باید اقدام به تعویض آن نمود اما هنگامی که ضربات وارده بیش از حد سنگین نبوده و یا خط و خش و آسیب کمی را به سپرخودروواردنموده شما میتوانید اقدام به پولیش سپر نمایید.

اجزای سپر در ماشین‌های امروزی

با گذشت زمان تغییراتی در ظاهر آن و مواد سازنده آن ایجاد شد مثلاً در گذشته که از سپر به عنوان یه تیر فلزی درجلو و عقب خودرو استفاده می‌شد اما هم اکنون بخشی جدای ناپذیر از طراحی بدنه خودرو می‌باشد مثلاً در قسمت عقب به صندوق عقب متصل بوده و از سمت جلو به کاپوت ازطرفین با چراغ‌های خودرو وگلگیرها و از سمت پایین با چراغ‌های مه‌شکن و توری زیر سپر و از وسط با جلو پنجره و لوگوی خودرو در ارتباط می‌باشد.

اجزای مختلف سپر

دفیوزر سپر خودرو

زمانی که سرعت خودرو بالاست در قسمت زیرین خودرو فشار هوایی ایجاد می‌شود و باعث می‌شود که پشت خودرو یا در اصل عقب خودرو به جهت بالا فشار وارد کند که دقیقاً همین جاست که خودرو کنترل اولیه و پایدار بودن خودش را از دست می‌دهد

و عدم پایداری اولیه در سرعت‌های بالا یا سر پیچ‌های تند باعث خسارات می‌شود

در واقع این قطعه یکی از اجزای آیرو دینامیکی خودرو است که در قسمت عقب خودرو و زیر سپر نصب می‌شود که این قطعه هوا را زیر خودرو سرعت بیشتری می‌دهد و باعث می‌شود که انرژی رو به پایین قرار بگیرد.

تقویتی و ضربه‌گیر خودرو

به عنوان نمونه می‌توان گفت که تقویتی و ضربه گیر سپر یا اصطلاح بیاق یا استخوان بندی آن نام دارد در واقع این ضرب‌گیر سپر است و با توجه به طراحی خاصی تولید شده که باعث دفع ضربات هنگام تصادف بشود و از انتقال آن به بدنه خودرو جلوگیری کند.

اکثر تقویتیا و ضربه گیرها از جنس پلاستیک فلز و فوم هستند این قطعات در زیر سپر خودرو قرار دارند و دارای ویژگی‌هایی هستند

نگه داشتن در حالت ژئومتریک سپر خودرو

جلوگیری از منتقل شدن نیروهای ناشی از تصادف و سپر

باید این نکته را توجه کرد که در صورت تصادف بالا بودن شدت ضربه قسمت‌هایی از این ضربه گیر به دلیل نیروی بالایی که به آن وارد می‌شود شکسته می‌شود و نیرو به بدنه را منتقل نمی‌کند

این قطعه قابل تعمیر نیست و باید تعویض شود در صورتی که شکسته شد و در مواقع لزوم.

داشتن هرگونه ترک یا شکستگی به انتقال ضربه به بدنه خودرو در تصادف بعدی خواهد شد

توری زیر سپر خودرو

برای ایجاد خنکی بهترین کار این است که قسمت زیرین سپر خودرو توری باشد تا سیستم رادیاتور بتواند خوراکی بیشتری را دریافت کند

بنابراین این تیکه طوری طراحی شده که باعث ورود بهتر هوا به داخل موتور می‌شود و حالت خاص توری بستگی به طرح خودرو شما دارد.

قاب پروژکتور سپر خودرو

این قطعه در واقع نوعی نگهدارنده برای پروژکتور است در بعضی از این سفرها این قاب به صورتی طراحی شده که روی سپر قرار داده می‌شود و برای مثال در سانتافه میتوان این مدل را دید

در بعضی دیگر از خودروها قاب پروژکتور سپر به عنوان یک آپشن بر روی آن وجود دارد و در صورت تمایل می‌توانید به آن اضافه کنید.

مه‌شکن و شبرنگ سپر خودرو

چراغ‌های مه‌شکن به صورت جفتی بر روی سپر خودرو تعبیه شده است این چراغ‌ها وظیفه روشن کردن مسیر حرکتی روبرو را برعهده دارند که باعث جلب توجه راننده مقابل در شرایط نامساعد آب و هوایی می‌شود

این چراغ‌ها می‌توانند به صورت هالوژن یا زنون باشند که بر روی سپر نصب شوند

مدل دیگر از این چراغ‌ها می‌توانند هوشمند موتوردار یا به صورت دی لایت باشند.

بعضی از خودروها نوعی شبرنگ بر روی سپرشان طراحی می‌شود که این بیشتر جنبه تزیینی و زیبایی دارد و هیچ کارایی ندارد.

درپوش سپر خودرو

درپوش سپر خودرو معمولاً از جنس خود سپر است برای قسمت‌هایی از سپر مانند بکسل بند نازل های چراغ شوی که روی سپر قرار دارند و در سنسورها نیز استفاده می‌شود

گارد سپر

گاردهای تعبیه شده‌اند که بر روی سپرها حالت تزیینی دارند جنس این‌ها بیشتر از نوع پلاستیک و رنگ آمیزی آنها به صورت زیر است

رنگ شده مطابق سپربدنه

پوشش آب کروم

استفاده از رنگ خود پلاستیک به اصطلاح یعنی رنگ مشکی یا طوسی

بکسل بند

در بیشتر خودروها به محلی درپوش برای روی سپر طراحی شده که در مواقع لزوم با جدا کردن آن از روی سپر قلاب آن را بوکسور کنند و از خودور استفاده کنند.

براکت و متعلقات سپر خودرو

به طور کلی برای نصب سپر بر روی بدنه خودرو از براکت و متعلقات آن برای جفت شدن سپر و بدنه استفاده می‌شود

جنس این قطعه از پلاستیک یا فلز بستگی به نوع سپر طراحی می‌شود

این براکت‌ها به نوعی نقش نگهدارنده دارند و بر روی سپر و بدنه نصب می‌شوند انواع آنها

براکت مستطیل شکل

براکت نگهدارنده

براکت تقویت کننده

بنابراین در صورت شل شدن یا سفت شدن یا لق لق کردن سپر خودرو حتماً براکت آن مشکل دارد پس بهتر است با توجه به سال و نوع خودرو براکت آن را تعویض کنید در صورتی که نیاز به تعویض داشته باشد بهتر است از براکت اصلی استفاده شود تا بدون هیچ مشکلی بر روی بدنه قرار بگیرد.

اسپویلرسپر خودرو

بیشتر این قطعه بر روی درب صندوق عقب تعبیه می‌شوند و وظیفه اصلی‌شان کنترل هوای اطراف خودرو است که تقریباً مخصوص عقب طراحی شده است و نیروی تولید شده در حرکت که باعث می‌شود اتومبیل از مسیر خارج شود را خنثی

می‌توان گفت که اسپیویلر سپر خودرو از ایجاد هوای ناموزون در اطراف عقب خودرو جلوگیری کرده و سبب می‌شود در سرعت‌های بالا در وضعیت پایدار باشد خودرو .

گونه‌ای از این قطعه هستند که زیر سپر هم نصب می‌شوند تا در نتیجه کنترل هوا را داشته باشند.

سنسورها

امروز از سنسورهای پیشرفته در سپرها استفاده می‌کنند هم سپر عقب هم سپر جلو تا از برخورد با اجسام به خصوص در هنگام پارک پیشگیری شود

در بیشتر خودروهای مدرن سنسور سرعت سنج یا کروز کنترل دارند

تعمیر و ترمیم سپر خودرو

ترمیم سپر خودرو با توجه به نوع و شدت ضربه وارد شده به خودرو متفاوت است همچنین به جنس سپر نیز بستگی دارد

در خودروهای سپر آنها با آلیاژی سخت مانند فلز ساخته شده و فرایند تعمیم آن بسیار دشوارتر است سپرهایی که کامپوزیتی هستند یعنی پلاستیک دارند معمولاً ۲ الی ۳ لایه فایبرگلاس ساخته شدند که با توجه به تردی فایبرگلاس سپر اتومبیل مقاومت زیادی در برابر ضربات دارد.

در صورتی که سپر خودرو دچار خراش شده باشد می‌توان از پولیش خشم برای پلاستیک قسمت آسیب دیده استفاده کرد و آن را به ترمیم رساند

در صورت آسیب قسمت فلزی سپر باید با آب کروم پوشش بدهند تا پولیش مخصوص فلز را برای ترمیم خط استفاده شود.

جمع بندی

در مجموع با استفاده از مطالبی که گفته شد می‌توان دانست که سپر یکی از اجزای مهم برای خودرو می‌باشد که نبود آن کنترل خودرو را کمتر می‌کند.

برای تامین قطعات یدکی پلاستیکی خودرو منظور سپر با شرکت‌های مهمی می‌توانید قرار داشته باشید و از آنها تهیه کنید زیرا که برنده بودن آن و از جنس خوب تشکیل شدن آن در حفظ خودرو بسیار مهم است.

امیدواریم که این مقاله مورد استفاده قرار بگیرد و برای شما مفید واقع شده باشد.

سپاس از همراهی شما